Łączka Bączka
Rozwój mowy od 3 do 7 roku życia
MOWA DZIECKA OD TRZECIEGO DO SIÓDMEGO ROKU ŻYCIA (okres swoistej mowy dziecięcej)
Choć mowa dziecka na początku tego okresu jest jeszcze daleka od doskonałości, to w wymowie powinny pojawić się właściwie pozostałe głoski naszego języka (te najtrudniejsze). Są to: głoski przedniojęzykowo-dziąsłowe: sz,ż,cz,dż powinny pojawić się okołoczwartego, piątego roku życia (wcześniej zastępowane są przez s,z,c,dz lub ich miękkie odpowiedniki ś,ź,ć,dź) Głoska r powinna pojawić się pod koniec czwartego roku życia, a do tego czasu zastępowana zwykle bywa początkowo przez j, a później przez l.
A oto typowe odrębności językowe dziecka będącego w wieku od trzech do pięciu lat:
- opuszczanie sylaby początkowej, lub końcowej (ulubiona przez większość dzieci zupa midolowa)
- przestawki głoskowe (jeśli dla naszego dziecka huśtawka to np.huwkaśta nie ma powodów do obaw (chyba że rodzice, bądź
opiekunowie naszych pociech wyprowadzają dziecko z błędu na siłę, lub gdy posługują się takimi samymi zwrotami do dziecka, nie dając mu wzorców poprawnej wymowy). Wystarczy tylko powtarzać te same zwroty tylko z tą różnicą, że będą one realizowane poprawnie (niech więc huwkaśta pozostanie dla nas huśtawką) – tworzenie nowych wyrazów ze skrzyżowania dwóch (czasami mogą
powstawać naprawdę zabawne zwroty i stwierdzenia). (Polecam założenie słownika naszego dziecka i zapisywanie w nim właśnie takich zwrotów. Zapewniam, że odczytanie tego po pewnym czasie wyleje niejedną łzę).
- zniekształcenia wyrazu, oraz mylenie czasów przeszłego z przyszłym jest również normalnym zjawiskiem towarzyszącym dzieciom podczas trwania zjawiska rozwoju mowy. Na rozwój mowy zasługuje szczególnie fakt podjęcia przez dziecko edukacji przedszkolnej, natomiast jeśli dziecko z różnych względów nieuczęszcza do przedszkola (np. brak gotowości) rodzice powinni zadbać o dostateczny kontakt z rówieśnikami, ponieważ to dzięki niemu dziecko poznaje różne, nowe słowa.
Ogólnie rzecz ujmując przed podjęciem edukacji szkolnej dziecko powinno wymawiać prawidłowo wszystkie dźwięki, aby nauka pisania i czytania nie sprawiała problemu. Zapamiętajmy stwierdzenie: dziecko pisze tak jak mówi, a nie tak jak słyszy.
Kinga Nagórka – logopeda dyplomowany
na podstawie:
1) I. Styczek „Logopedia”, Warszawa 1979
G. Demelowa „Elementy logopedii”, Warszawa 1987